Tunelimi kuantik shpërblehet me Nobel, tre shkencëtarë marrin çmimin prestigjioz

news image

Çmimi Nobel në Fizikë për vitin 2025 iu dha një treshe shkencëtarësh – një britanik, një francez dhe një amerikan – për zbulimet e tyre inovative në fushën e mekanikës kuantike.

John Clarke, Michel Devoret dhe John Martinis do të ndajnë këtë çmim “për zbulimin e tunelimit makroskopik mekanik kuantik dhe kuantizimit të energjisë në një qark elektrik”, njoftoi Komiteti i Nobelit gjatë ceremonisë së zhvilluar të martën në Stokholm, Suedi.

Komiteti vlerësoi kontributet e tyre duke theksuar se demonstruan se “vetitë e çuditshme të botës kuantike mund të bëhen konkrete në një sistem mjaftueshëm të madh për t’u mbajtur në dorë”.

Vitin e kaluar, çmimi iu dha Geoffrey Hinton – i njohur si “Kumbari i Inteligjencës Artificiale” – dhe John Hopfield, për zbulimet e tyre themelore në të mësuarit automatik, që hapën rrugën për përdorimin modern të inteligjencës artificiale. Ndërsa në vitin 2023, çmimi shkoi për një treshe shkencëtarësh evropianë, të cilët përdorën lazerë për të kuptuar lëvizjen e shpejtë të elektroneve – një fenomen që më parë konsiderohej i pamundur për t’u ndjekur.

Çmimi Nobel vjen me një shpërblim prej 11 milionë kronash suedeze (rreth 1 milion dollarë).

Sinjali – aty ku e vërteta flet para lajmit!

/GazetaSinjali/