Duke u ngjitur në skenë në një forum politik në New York City për një intervistë, presidenti sirian Ahmed al-Sharaa dhe gjenerali i pensionuar i Shteteve të Bashkuara, David Petraeus, kanë folur për veçantinë e situatës.
Al-Sharaa, i cili rrëzoi ish-presidentin Bashar al-Assad dhe i dha fund sundimit 50-vjeçar të familjes së tij në Siri në një ofensivë të zjarrtë ushtarake në fund të vitit të kaluar, ka qenë president që nga janari.
E Petraeus komandoi forcat amerikane gjatë pushtimit të Irakut – forca që kapën dhe burgosën al-Sharaa nga viti 2006 deri në vitin 2011 për luftën kundër pushtimit, shkruan Al Jazeera, përcjell Telegrafi.
Petraeus më vonë shërbeu si drejtor i Agjencisë Qendrore të Inteligjencës (CIA).
Pas lirimit të tij, al-Sharaa themeloi Frontin al-Nusra në Siri në vitin 2012 për të luftuar al-Assad.
Katër vjet më vonë, ai i ndërpreu lidhjet e tij me al-Kaedën.
Një vit më vonë, al-Nusra u bashkua me grupe të tjera për të formuar Hayat Tahrir al-Sham (HTS), të udhëhequr nga al-Sharaa.
HTS u caktua si “organizatë terroriste” nga SHBA-të në vitin 2018, duke përmendur lidhjet e kaluara me al-Kaedën, një përcaktim që SHBA-të e revokuan në korrik, ndërsa Uashingtoni zbuti qasjen e tij ndaj Sirisë pas Assadit.
SHBA-të kishin vendosur një shpërblim prej 10 milionë dollarësh për kokën e al-Sharaa-s, duke e hequr atë vetëm në fund të dhjetorit.
Rëndësia e kohës dhe vendit
Al-Sharaa mbërriti në Nju Jork të dielën për të marrë pjesë në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara, kreu i parë i shtetit sirian që e bën këtë në pothuajse gjashtë dekada.
Presidenti dhe delegacioni i tij i madh zhvilluan takime, përfshirë edhe me Sekretarin e Shtetit të SHBA-së, Marco Rubio, dhe udhëheqësi foli në ngjarjet në periferi të Asamblesë së Përgjithshme të hënën.
Me Petraeus, ai më pas mori pjesë në Samitin Vjetor Concordia 2025, një forum për çështjet globale i mbajtur së bashku me Asamblenë e Përgjithshme që bashkon udhëheqës botërorë, drejtues biznesi dhe figura të OJQ-ve për të nxitur partneritetet dhe dialogun publik-privat.
Vitin e kaluar, Concordia tha se kishte më shumë se 300 folës, përfshirë nëntë krerë shtetesh, dhe më shumë se 3,600 pjesëmarrës nga 112 vende.
Pjesëmarrësit e mëparshëm përfshijnë Sekretarin e Përgjithshëm të OKB-së, Antonio Guterres, titanin e biznesit amerikan Warren Buffett dhe ish-presidentin e SHBA-së, Joe Biden.
Pse Petraeus është një ‘fans’ i al-Sharaa?
Ish-gjenerali amerikan jo vetëm që pranoi takimin e çuditshëm, por e përdori atë për të lavdëruar al-Sharaa, i cili ka caktuar një datë në tetor për zgjedhjet parlamentare në Siri, përcjell Telegrafi.
“Trajektorja e tij nga udhëheqësi kryengritës në kreun e shtetit ka qenë një nga transformimet më dramatike politike në historinë e kohëve të fundit të Lindjes së Mesme”, i tha Petraeus audiencës.
Më vonë në intervistë, ai tregoi shqetësim për mirëqenien personale të udhëheqësit sirian, duke pyetur nëse ai po fle mjaftueshëm.
Madje Petraeus tha se al-Sharaa ka “shumë fansa” dhe se ai është një prej tyre.
“Në një kohë, ne ishim në luftime dhe tani po kalojmë te diskutimi”, tha al-Sharaa me një buzëqeshje kur u pyet për historinë e tyre, duke shtuar se njerëzit që kanë kaluar nëpër luftë e dinë rëndësinë e paqes.
“Ne nuk mund ta gjykojmë të kaluarën bazuar në rregullat e sotme dhe nuk mund ta gjykojmë të sotmen bazuar në rregullat e së kaluarës”, shtoi presidenti sirian.
Ndërsa duke folur për kohën e tij si komandant i al-Kaedës, al-Sharaa tha se “ndoshta ka pasur gabime” më parë, por ajo që ka rëndësi tani është mbrojtja e popullit sirian dhe rajonit nga paqëndrueshmëria.
“Angazhimi ynë ndaj asaj linje është ajo që na solli sot këtu në [New York], të ulur këtu midis aleatëve dhe miqve”.
Al-Sharaa theksoi se besonte se po luftonte për një kauzë “fisnike” që meriton mbështetje.
I pyetur për dhunën vdekjeprurëse sektare në Siri këtë vit, ai tha se regjimi i al-Assad e kishte lënë Sirinë në kaos dhe “të gjitha palët bënë gabime, përfshirë pjesë të qeverisë”, gjatë dhunës.
Ai shtoi se një këshill i sapoformuar po heton dhe do të ndjekë penalisht të gjithë shkelësit.
Sipas tij, populli sirian është mbledhur rreth qeverisë së re dhe zhvillimi ekonomik dhe bashkimi i Sirisë janë prioritetet tani.
Në këtë drejtim, ai përsëriti kërkesën e tij që Kongresi i SHBA-së të revokojë një vendim të vitit 2019, i cili sanksionon Sirinë.
Presidenti përsëriti qëndrimin e tij për mbrojtjen e pakicave të Sirisë, përfshirë popullsinë kurde në veri, të drejtat e të cilave duhet të mbrohen në kushtetutë.
Megjithatë, shtoi ai, forcat e armatosura kurde nuk duhet të veprojnë jashtë kujdesit të shtetit pasi qeveria dhe ushtria e saj duhet të jenë i vetmi entitet me armë.
Udhëheqësi sirian foli edhe për Izraelin, duke theksuar se Izraeli ka sulmuar Sirinë më shumë se 1,000 herë që kur al-Assadi ra dhe vazhdon të pushtojë Lartësitë e Golanit.
Megjithatë, al-Sharaa tha se Siria është e përqendruar në rindërtimin dhe shmangien e një lufte tjetër, kështu që bisedimet për sigurinë janë duke u zhvilluar me Izraelin për të arritur një marrëveshje bazuar në një marrëveshje shkëputjeje të vitit 1974 që u ndërmjetësua nga SHBA-të. /Telegrafi/