Metani që ngroh planetin po del nga çarjet në shtratin e detit të Antarktidës ndërsa rajoni ngrohet, me rrjedhje të reja që po zbulohen me një “shpejtësi të habitshme”, kanë zbuluar shkencëtarët, duke ngritur frikën se parashikimet e ardhshme për ngrohjen globale mund të jenë nënvlerësuar.
Sasi të mëdha metani ndodhen në rezervuarë që janë formuar gjatë mijëvjeçarëve nën shtratin e detit në të gjithë botën.
Ky gaz i padukshëm, ndotës i klimës, mund të dalë në ujë përmes çarjeve në shtratin e detit, shpesh duke u zbuluar me një rrjedhë flluskash që ngjiten deri në sipërfaqen e oqeanit.
Relativisht pak dihet rreth këtyre rrjedhjeve nënujore, si funksionojnë ato, sa shumë ka dhe sa metan arrin në atmosferë në krahasim me sa metan hahet nga mikrobet që thithin metanin që jetojnë nën oqean.
Por shkencëtarët janë të etur t’i kuptojnë më mirë ato, pasi ky gaz super ndotës bllokon rreth 80 herë më shumë nxehtësi sesa dioksidi i karbonit në 20 vitet e para të tij në atmosferë.
Rrjedhjet e metanit në Antarktidë janë ndër më pak të kuptuarat në planet, kështu që një ekip shkencëtarësh ndërkombëtarë u nisën për t’i gjetur ato.
Ata përdorën një kombinim të studimeve akustike me anije, automjeteve të drejtuara nga distanca dhe zhytësve për të marrë mostra nga një sërë vendesh në Detin Ross, një gji në Oqeanin Jugor të Antarktidës, në thellësi midis 4 dhe 240 metra.
Ajo që gjetën i habiti.
Ata identifikuan më shumë se 40 rrjedhje metani në ujërat e cekëta të Detit Ross, sipas studimit të botuar këtë muaj në Nature Communications.
Shumë nga rrjedhjet u gjetën në vende që ishin studiuar vazhdimisht më parë, duke sugjeruar se ato ishin të reja.
Kjo mund të tregojë një “ndryshim themelor” në metanin e çliruar në rajon, sipas raportit.
Rrjedhjet e metanit janë relativisht të zakonshme në nivel global, por më parë kishte vetëm një rrjedhje aktive të konfirmuar në Antarktidë, sipas Sarah Seabrook, autore e raportit dhe shkencëtare detare në Earth Sciences New Zealand, një organizatë kërkimore.
“Diçka që mendohej të ishte e rrallë, tani duket se po përhapet gjerësisht”, tha ajo për CNN.
Frika është se këto rrjedhje mund të transferojnë me shpejtësi metanin në atmosferë, duke i bërë ato një burim ndotjeje që ngroh planetin, gjë që aktualisht nuk merret parasysh në parashikimet e ardhshme të ndryshimeve klimatike.
Shkencëtarët janë gjithashtu të shqetësuar se metani mund të ketë ndikime të mëdha në jetën detare.
Ndryshe, nuk është e qartë pse po ndodhin rrjedhjet e metanit në rajon, por studiuesit po hetojnë nëse ato mund të preken nga ndryshimet klimatike.
“Në anën tjetër të botës, në Arktik, rritja e çlirimit të metanit nëntokësor është lidhur me ndikimet e ndryshimeve klimatike”, tha Seabrook, duke përfshirë temperaturat më të ngrohta dhe ndryshimet në nivelin e detit.
Raportohet se shkencëtarët do të kthehen në Antarktidë javën e ardhshme për dy muaj për të analizuar rrjedhjet në më shumë detaje. /Telegrafi/