Mijëra palestinezë u kthyen në Qytetin e Gazës të shtunën, falë një armëpushimi që e ka shndërruar atë në një “qytet fantazmë” shkatërrimi.
“Nuk di çfarë të them. Imazhet janë më të forta se fjalët: shkatërrim, shkatërrim dhe më shumë shkatërrim”, tha Saher Abu al-Ata.
Në mesin e shtatorit, ushtria izraelite nisi një ofensivë të madhe tokësore për të pushtuar Qytetin e Gazës, të cilin Izraeli e ka portretizuar si një nga fortesat e fundit të lëvizjes islamiste palestineze Hamas në Rripin e Gazës.
Në një qytet ku Kombet e Bashkuara vlerësuan se jetonin rreth një milion njerëz në gusht, shumë ndërtesa u dëmtuan, ose u shkatërruan plotësisht.
Spitali i Fëmijëve dhe Onkologjisë al-Rantisi është shkatërruar.
Dhomat e tij tani përbëhen nga shtretër të përmbysur, vrima të mëdha në tavane dhe pajisje të shpërndara.
Ndërsa ushtria izraelite u tërhoq në pozicionet e dakorduara brenda Rripit të Gazës të shtunën, mijëra palestinezë vazhduan të udhëtonin në veri përgjatë rrugës bregdetare al-Rashid, në këmbë ose me vetura, disa prej të cilëve mbanin dyshekë dhe batanije.
Raja Salmi është njëra prej tyre.
Ajo i përshkroi më shumë se 15 kilometrat midis Khan Yunis, ku ishte zhvendosur, dhe Rripit të Gazës si “jashtëzakonisht të lodhshme” dhe udhëtimin “të gjatë”.
“Ecëm për orë të tëra dhe çdo hap ishte i mbushur me frikë dhe ankth për shtëpinë time”, tha ajo.
Një zyrtar i mbrojtjes civile në Gaza, organizata e parë e ndihmës që vepron nën autoritetin e Hamasit, tha se rreth 250,000 njerëz ishin kthyer në pjesën veriore të territorit palestinez që kur armëpushimi hyri në fuqi.
Kur Raja Salmi më në fund mbërriti në lagjen al-Rimal, ajo “nuk mundi ta gjente shtëpinë e saj”.
“Nuk ekziston më. Tani është vetëm një grumbull rrënojash”, tha ajo.
“Qëndrova përpara saj dhe qava. Të gjitha ato kujtime janë bërë pluhur tani”, përshkroi Salmi.
OKB-ja vlerësoi në pranverë se rreth 92% e ndërtesave të banimit në Rripin e Gazës janë dëmtuar ose shkatërruar që nga fillimi i luftës.
Pas dy vitesh konflikti të shkaktuar nga një inkursion i paprecedentë i Hamasit në Izraelin jugor më 7 tetor 2023, Qyteti i Gazës “nuk është më ai që ishte dikur”, sipas Raja Salma.
“Çdo gjë përreth nesh duket e vdekur”, tha 28-vjeçari Sami Musa.
Musa u kthye atje pa familjen e tij “për të vlerësuar situatën dhe gjendjen e shtëpisë së tyre”.
Ajo ende qëndron, megjithëse e dëmtuar, “por ajo që pashë në qytet ishte tronditëse”, tha ai nga kampi i refugjatëve al-Shati.
“Ndjeva sikur kisha hyrë në një qytet fantazmë, jo në Gaza. Rrugët ishin shkatërruar dhe rrafshuar, kishte rërë kudo dhe shumë shtëpi ishin shembur ose ishin plotësisht bosh.”
Ai e përshkroi “erën e vdekjes” dhe “shkatërrimin” aq “total” saqë nuk e njihte më qytetin.
“Ne humbëm Gazën e bukur dhe ende kemi frikë se çfarë do të ndodhë”, tha ai ndërsa Izraeli dhe Hamasi ranë dakord për fazën e parë të planit 20-pikësh të presidentit të SHBA-së Donald Trump për t’i dhënë fund luftës.
Ndryshe, të enjten, një ditë para se të hynte në fuqi armëpushimi, Zyra e OKB-së për Koordinimin e Çështjeve Humanitare (OCHA) e përshkroi situatën në Rripin verior të Gazës, “ku u shpall zia e bukës dy muaj më parë”, si “katastrofike”, në një rajon “që është prerë në mënyrë efektive nga ndihma ushqimore” për gati një muaj. /Telegrafi/