Të rritësh një fëmijë të sigurt dhe të suksesshëm nuk ka të bëjë me të qenit prindër të përsosur. Shumë njerëz i admirojnë fëmijët që shkëlqejnë në muzikë, sport ose shkollë, duke menduar se thjesht kanë lindur me atë talent. Por e vërteta është se suksesi nuk vjen vetëm nga aftësitë e lindura, por edhe nga marrëdhënia që një fëmijë zhvillon me gabimet, shkruan Your Tango.
Edhe pse prindërit tanë na mësuan se “ndoshta nuk do të funksionojë në fillim”, shumë prej tyre në fakt besonin se suksesi do të thoshte të mos bësh gabime. Dhe është krejt e kundërta. Gabimet janë thelbësore për zhvillimin.
Prindërit që rrisin fëmijë të suksesshëm dhe emocionalisht të shëndetshëm shpesh zbatojnë në mënyrë të pavetëdijshme tre strategji të rëndësishme që i shndërrojnë gabimet në përvoja të dobishme jetësore.
Ata u mësojnë fëmijëve se të bësh gabime është normale
Fëmijët shpesh besojnë se të bësh një gabim do të thotë të bësh diçka të gabuar. Kjo minon vetëbesimin e tyre dhe zvogëlon dëshirën e tyre për të provuar. Psikologia Carol Dweck shpjegon ndryshimin midis dy llojeve të mendësive. Fëmijët me një mendësi të fiksuar besojnë se aftësitë janë të lindura dhe të pandryshueshme. Fëmijë të tillë kanë më shumë gjasa të dorëzohen kur përballen me një sfidë.
Nga ana tjetër, fëmijët që zhvillojnë të ashtuquajturën mendësi rritjeje besojnë se aftësitë mund të ndërtohen përmes punës së palodhur. Ata i shohin gabimet si mundësi për të mësuar. Hulumtimet tregojnë se fëmijë të tillë kanë më shumë gjasa të pranojnë sfida, të shërohen më shpejt nga dështimet dhe të kenë rezultate më të mira në shkollë.
Prindërit mund ta inkurajojnë këtë qasje duke i shpjeguar fëmijës së tyre se truri, ashtu si një muskul, forcohet nëpërmjet të mësuarit dhe përsëritjes. Është e rëndësishme të jeni të duruar dhe ta lini fëmijën të zgjidhë problemet në mënyrë të pavarur, pa frikë nga kritikat.
Ata kontrollojnë reagimet e tyre ndaj gabimeve
Mënyra se si prindërit reagojnë ndaj gabimeve të fëmijës së tyre mund të formësojë qëndrimin e tyre ndaj dështimit në planin afatgjatë. Nëse një fëmijë ka frikë të pranojë një gabim sepse pret ndëshkim ose gjykim, ai fillon të zhvillojë frikën nga përpjekja. Kjo bllokon mundësinë për rritje.
Kjo nuk do të thotë që një fëmijë nuk duhet të vuajë pasojat, por është e rëndësishme të bëhet dallimi midis gabimeve serioze dhe atyre të padëmshme. Shumica e gabimeve të fëmijërisë, si lëngu i derdhur ose një notë e keqe, në fakt janë mundësi për të mësuar dhe zhvilluar.
Ekspertët thonë se të bësh gabime është pjesë e procesit të të mësuarit dhe praktikës. Dhe është nëpërmjet praktikës që ndërtohet vetëbesimi. Kur prindërit reagojnë me qetësi dhe mbështetje, ata i dërgojnë fëmijës mesazhin se është në rregull të bëjë gabime dhe të provojë përsëri.
Ata i mësojnë të jenë të butë me veten
Pas dështimit, fëmijët shpesh mendojnë se nuk janë mjaftueshëm të zgjuar ose të mirë. Autokritika vjen natyrshëm, por prindërit mund t’u mësojnë atyre një qasje më të mirë – vetëdhembshurinë.
Psikologia Kristin Neff thekson se dhembshuria për veten nuk është e njëjta gjë me vetëmëshirën ose kënaqjen me veten. Nuk është minimizimi i problemit, por përkundrazi pranimi me ndershmëri i një gabimi pa gjykim.
Ndryshe nga vetëvlerësimi, i cili shpesh varet nga sukseset e jashtme, vetëdhembshuria bazohet në sigurinë e brendshme – idenë se jemi mjaftueshëm të denjë, edhe kur bëjmë gabime.
Nëse fëmijët mësojnë t’i trajtojnë gabimet e tyre me mirëkuptim, ata do të jenë në gjendje t’i analizojnë dhe të mësojnë prej tyre pa u ndier të turpëruar. Kjo u jep atyre forcë emocionale për një jetë të tërë.