Zgjedhja e modalitetit të duhur imazherik për patologjitë vaskulare mbetet thelbësore për diagnozën dhe menaxhimin e pacientëve. Eko-Doppleri (Duplex ultrasonografia) dhe AngioCT janë ndër metodat më të përdorura në këtë fushë
Dr. Murat Murati
Radiolog në QKUK
044237190
Ky artikull analizon përparësitë e Eko-Dopplerit në krahasim me AngioCT, duke u fokusuar në aspektin e sigurisë, kostos, informacionit hemodinamik dhe përsëritshmërisë. Diskutimi bazohet në literaturë të publikuar ndërkombëtarisht dhe thekson rolin plotësues të këtyre metodave në praktikën klinike.
Diagnostikimi i patologjive vaskulare kërkon metoda të sigurta dhe të sakta që ofrojnë informacion të plotë mbi strukturën dhe funksionin e enëve. Angiografia me skaner (AngioCT) është konsideruar prej kohësh si “standardi i artë” për vizualizimin anatomik të sistemit vaskular (Menke, 2010). Megjithatë, përdorimi i kontrastit joduar dhe rrezatimit jonizues përbën një kufizim të rëndësishëm, sidomos tek pacientët me insuficiencë renale ose nevojë për ekzaminime të përsëritura (Willmann et al., 2003). Nga ana tjetër, Eko-Doppleri ofron një metodë jo invazive, pa rrezatim dhe me kosto më të ulët, duke u bërë një alternativë e vlefshme diagnostike në shumë situata klinike (Aboyans et al., 2018).
1. Siguria dhe mungesa e rrezatimit
Ndër avantazhet më të rëndësishme të Eko-Dopplerit është mungesa e ekspozimit ndaj rrezatimit dhe kontrastit. Në pacientët me sëmundje renale kronike, CTA shpesh është e kufizuar për shkak të rrezikut për nefropati nga kontrasti, ndërsa Doppleri mbetet plotësisht i sigurt (Wang et al., 2020). Për më tepër, në shtatzëni dhe pediatri, kjo metodë ka përparësi të padiskutueshme (Oates et al., 2009).
2. Informacioni hemodinamik në kohë reale
Një dallim i rëndësishëm midis dy metodave është fakti që AngioCT jep informacion kryesisht anatomik, ndërsa Doppleri ofron edhe të dhëna funksionale. Ai mundëson vlerësimin e rrjedhës së gjakut, shpejtësisë, turbulencës dhe gradës së stenozës përmes analizës spektrale (Grant et al., 2003). Studimet mbi stenozën karotide kanë treguar që Doppleri ka ndjeshmëri dhe specificitet të krahasueshëm me CTA, veçanërisht kur kryhet nga operatorë me eksperiencë (Wardlaw et al., 2006).
3. Kostoja dhe aksesueshmëria
Doppleri është metodë dukshëm më ekonomike dhe e aksesueshme në krahasim me CTA. Një studim i publikuar në Egyptian Journal of Radiology and Nuclear Medicine raportoi se në pacientët me ishemi të ekstremiteteve të poshtme, Doppleri shërben si mjeti fillestar diagnostik për shkak të thjeshtësisë, kostos së ulët dhe mundësisë për përdorim të përsëritur (Eid et al., 2019).
4. Monitorimi pas ndërhyrjeve
Një fushë ku Doppleri ka avantazh të madh është ndjekja e pacientëve pas ndërhyrjeve vaskulare. Ai përdoret gjerësisht për monitorimin e stenteve karotide dhe bypass-eve, duke identifikuar restenozën ose trombozën në faza të hershme (Aboyans et al., 2018). AngioCT, megjithëse e saktë, nuk është e përshtatshme për monitorim të shpeshtë për shkak të rrezatimit kumulativ.
5. Kufizimet e AngioCT dhe roli plotësues i Dopplerit
Një kufizim i AngioCT-së është mbivlerësimi i stenozës në prani të kalcifikimeve, ku Doppleri ofron informacion shtesë funksional (Menke, 2010). Gjithashtu, CTA nuk mund të japë të dhëna mbi karakterin dinamik të rrjedhës së gjakut. Për këto arsye, kombinimi i të dy modaliteteve shpesh jep diagnozën më të plotë.
Si perfundim
Eko-Doppleri përfaqëson një metodë të sigurt, ekonomike dhe shumë të vlefshme për diagnostikimin e patologjive vaskulare. Avantazhet e tij në mungesën e rrezatimit, ofrimin e të dhënave funksionale dhe përdorimin për monitorim e bëjnë atë metodë të linjës së parë në shumë kontekste klinike. AngioCT mbetet i pazëvendësueshëm për planifikim kirurgjikal dhe vizualizim të detajuar anatomik, por nuk duhet parë si alternativë e vetme. Në praktikën bashkëkohore, dy modalitetet plotësojnë njëra-tjetrën, duke optimizuar kujdesin ndaj pacientit. /Telegrafi/