Sot shënohen dy vjet që nga sulmi më i madh terrorist ndonjëherë në tokën izraelite. Kjo është kronologjia e ngjarjeve që atëherë, ndërsa lufta vazhdon në Rripin e Gazës.
Hamasi udhëhoqi një seri sulmesh të papritura ndaj Izraelit në orët e para të 7 tetorit 2023, fillimisht duke qëlluar raketa në Izrael përpara se të niste një operacion tokësor që pa pothuajse 1,200 njerëz të vrarë dhe 251 të tjerë të marrë peng në Gaza.
Grupi militant e quajti operacionin “Përmbytja e Al-Aksës” dhe shënjestroi vende ushtarake dhe festivalin e muzikës Nova.
Izraeli u zotua të shkatërronte Hamasin dhe nisi ofensivën e vet ushtarake në Gaza vetëm disa orë pas atij inkursioni.
Evakuimi i Gazës veriore
Gjashtë ditë pas sulmit të udhëhequr nga Hamasi, më 13 tetor ushtria izraelite urdhëroi evakuimin e parë të veriut të enklavës palestineze brenda 24 orëve, në përgatitje për një ofensivë tokësore.
Sipas OKB-së, më shumë se 1 milion banorë u detyruan të linin shtëpitë e tyre dhe të shkonin drejt jugut.
Deri më 13 tetor, sulmet izraelite kishin vrarë tashmë më shumë se 1,500 palestinezë në Gaza, sipas autoriteteve lokale.
Armëpushimi i parë
Pas shtatë javësh lufte, një armëpushim i parë shtatëditor hyri në fuqi më 24 nëntor.
Pas kësaj, 81 pengje u liruan nga Hamasi dhe u shkëmbyen me 240 të burgosur palestinezë të mbajtur nga Izraeli, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi.
Armëpushimi i përkohshëm u negociua nga Katari me mbështetjen e Egjiptit dhe Shteteve të Bashkuara.
Izraeli rifilloi bombardimin e Gazës më 1 dhjetor, duke akuzuar Hamasin se refuzoi të lironte më shumë pengje dhe se kundërshtoi zgjatjen e armëpushimit. Hamasi fajësoi Izraelin për “prishjen e ndërprerjes së armiqësive”.
Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë
Në një vendim më 26 janar 2024, Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë (GJND) urdhëroi Izraelin të parandalonte gjenocidin midis palestinezëve në Gaza.
Afrika e Jugut e kishte çuar çështjen para gjykatës më të lartë të OKB-së, duke akuzuar Izraelin për shkelje të Konventës së Gjenocidit.
“Vendimi historik i Gjykatës Botërore njofton Izraelin dhe aleatët e tij se nevojiten veprime të menjëhershme për të parandaluar gjenocidin dhe mizoritë e mëtejshme kundër palestinezëve në Gaza”, theksoi Balkees Jarrah, një drejtor i asociuar i drejtësisë ndërkombëtare në Human Rights Watch.
Izraeli e hodhi poshtë çështjen e Afrikës së Jugut si “tërësisht të pabazuar” dhe “moralisht të neveritshme”, dhe akuzoi vendin për paraqitjen e “pretendimeve të njëanshme dhe të rreme” në gjykatë.
Shpërthimet në Liban
Më 17 dhe 18 shtator, qindra “pagerë” dhe “radio” të përdorura nga grupi militant Hezbollah, i cili është i lidhur ideologjikisht me Hamasin, shpërthyen njëkohësisht në Liban.
Sulmi, i kryer nga Izraeli, la të paktën 37 persona të vdekur dhe pothuajse 3,000 të plagosur.
Shpërthimet ndodhën në supermarkete, në rrugë dhe në hapësira publike, në një sfond të përshkallëzimit të armiqësive midis Izraelit dhe Hezbollahut.
Hezbollahu filloi të qëllonte në drejtim të Izraelit një ditë pas fillimit të luftës në Gaza, siç tha “në solidaritet me palestinezët”.
Kjo nisi një vit sulmesh pothuajse të përditshme ndërkufitare deri në një armëpushim të ndërmjetësuar nga SHBA-të në nëntor të vitit të kaluar.
“Eliminimi” i Hassan Nasrallah
Dhjetë ditë më vonë, Izraeli vrau Hassan Nasrallah, sekretarin e përgjithshëm të Hezbollahut, më 27 shtator, në një sulm ndaj selisë së organizatës në Bejrut.
Luftimi midis Izraelit dhe Hezbollahut la pothuajse 4,000 të vdekur dhe më shumë se 16,000 të plagosur në Liban.
Sulmet izraelite shkaktuan dëme të mëdha në Libanin jugor dhe në disa rrethe të kryeqytetit Bejrut. Më shumë se 1 milion libanezë u zhvendosën.
Armëpushim i arritur
Pas më shumë se 15 muajsh lufte, një marrëveshje armëpushimi e negociuar nga Katari, Egjipti dhe Shtetet e Bashkuara u arrit më 15 janar dhe hyri në fuqi më 19 janar 2025.
Pas kësaj, 33 pengje, përfshirë tetë trupa, u shkëmbyen me gati 2,000 të burgosur palestinezë.
Marrëveshja u shkel në mënyrë të njëanshme dy muaj më vonë nga Izraeli, i cili rifilloi fushatën e tij të bombardimeve në Gaza më 18 mars.
Sulme ajrore izraelite ndaj Iranit
Nga 12 deri më 24 qershor 2025, shpërtheu një konflikt 12-ditor midis Izraelit dhe Iranit.
Izraeli goditi centralet bërthamore të Iranit, Korpusin e Gardës Revolucionare Islamike, mbrojtjen ajrore iraniane dhe zonat e banuara.
Irani u kundërpërgjigj, duke qëlluar me breshëri raketash drejt Izraelit.
Pasi SHBA-të iu bashkuan fushatës ajrore duke përdorur bombat e tyre “bunker buster” në centralet bërthamore iraniane, Irani shënjestroi një bazë ajrore amerikane në Katar, më e madhja në Lindjen e Mesme.
Doha, e cila tha se ishte paralajmëruar paraprakisht për sulmet nga Teherani, tha se kishte “kapur” të gjitha raketat dhe nuk u raportuan viktima.
Presidenti i SHBA-së, Donald Trump njoftoi një armëpushim më 24 qershor.
Sipas një OJQ-je, ky konflikt i rrufeshëm midis Izraelit dhe Iranit la më shumë se 1,000 të vdekur në Iran dhe 28 në Izrael.
Deklarata e gjendjes së urisë
Më 22 gusht 2025, autoriteti kryesor botëror për krizat ushqimore tha se qyteti më i madh i Rripit të Gazës ishte i kapluar nga uria dhe se kishte të ngjarë të përhapej në të gjithë territorin pa një armëpushim dhe një fund të kufizimeve për ndihmën humanitare.
Klasifikimi i Fazës së Integruar të Sigurisë Ushqimore (IPC) tha se uria po ndodhte në Qytetin e Gazës, shtëpi e qindra mijëra palestinezëve dhe se mund të përhapej në jug në Deir al-Balah dhe Khan Younis deri në fund të shtatorit.
IPC tha se uria është nxitur nga luftimet dhe bllokada e ndihmës dhe është përkeqësuar nga zhvendosja e përhapur dhe rënia e prodhimit të ushqimit në Gaza.
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu mohoi se kishte uri në Gaza, duke i quajtur raportet për urinë “gënjeshtra” të promovuara nga Hamasi.
Plani i paqes i Trump
Më 29 shtator, presidenti i SHBA-së, Donald Trump prezantoi një marrëveshje paqeje prej 20 pikash që synonte t’i jepte fund luftës dyvjeçare në Gaza.
Ajo përfshin lirimin e të gjithë pengjeve, çarmatimin e Hamasit dhe fundin e ofensivës ushtarake izraelite.
Hamasi thotë se është në favor të një marrëveshjeje për t’i dhënë fund luftës, por nuk është pajtuar me disa nga propozimet. Negociatat janë duke vazhduar aktualisht në Egjipt.
Deri më sot, ofensiva izraelite në Gaza ka shkaktuar më shumë se 66,000 vdekje dhe 170,000 plagosje në dy vjet, sipas autoriteteve lokale shëndetësore, të cilat nuk bëjnë dallim midis civilëve dhe luftëtarëve në numërimin e tyre.
Hamasi ende mban 48 pengje, 20 prej të cilëve Izraeli beson se janë ende gjallë. /Telegrafi/