BE-ja planifikon që të ketë të ashtuquajturin “mur dronësh” plotësisht funksional dhe të integruar brenda një “aftësie dronësh të bazuar në rrjet” deri në fund të vitit 2027, sipas një kopjeje të rrjedhur të Udhërrëfyesit të Gatishmërisë së Mbrojtjes 2030 të parë nga Euronews.
Dokumenti, të cilin Komisioni Evropian do ta zbulojë zyrtarisht të enjten, bazohet në muaj bisedimesh midis ekzekutivit të BE-së dhe shteteve anëtare për të ripërtërirë plotësisht politikën e mbrojtjes së bllokut përballë një Rusie gjithnjë e më luftarake, shkruan Euronews, përcjell Telegrafi.
BE-ja ka përcaktuar tashmë një listë prej nëntë fushash prioritare të aftësive për shtetet anëtare që të investojnë si çështje urgjente, duke përfshirë municione, dronë dhe teknologji anti-dronë, me Komisionin që gjithashtu propozoi më parë këtë muaj që katër projekte kryesore pan-evropiane të kenë prioritet.
Ai i renditi ato si Mbikëqyrja e Krahut Lindor, duke përfshirë Murin Evropian të Dronëve, Mburoja e Mbrojtjes Ajrore dhe një Mburoja Hapësinore e Mbrojtjes.
Udhërrëfyesi jep një afat kohor të parë se kur Komisioni vlerëson se këto mund të jenë në funksionim.
Ai thotë se krahu lindor dhe muri i dronëve “janë më urgjentet”.
Gjithashtu parashikon që ky i fundit të jetë plotësisht funksional dhe i integruar brenda një aftësie droni të bazuar në rrjet – deri në fund të vitit 2027″, me të parin funksional “deri në fund të vitit 2028”.
“Kapacitetet e kundër-dronëve do të projektohen si një sistem shumështresor dhe i avancuar teknologjikisht me aftësi ndërvepruese kundër-dronëve për zbulimin, gjurmimin dhe neutralizimin, si dhe aftësi për të goditur objektiva tokësore duke përdorur teknologjinë e droneve për sulme precize”, thuhet në dokument.
“Kapaciteti i kundër-dronëve duhet të jetë plotësisht i ndërveprueshëm dhe i lidhur midis shteteve anëtare duke ofruar ndërgjegjësim evropian për situatën dhe aftësinë për të vepruar së bashku dhe për të siguruar infrastrukturën kritike së bashku me NATO-n”, shton ai.
Ai gjithashtu jep më shumë qartësi mbi temën e “lëvizshmërisë ushtarake”, e cila është përcaktuar si një fushë tjetër prioritare dhe e cila do të jetë objekt i një pakete tjetër që do të publikohet muajin e ardhshëm.
Nga vjen financimi?
Në planin rrugor, Komisioni pret që “një zonë lëvizshmërie ushtarake në të gjithë BE-në, me rregulla dhe procedura të harmonizuara dhe një rrjet korridoresh tokësore, aeroportesh, portesh detare dhe elementësh mbështetës që sigurojnë transport të papenguar të trupave dhe pajisjeve ushtarake në të gjithë bashkimin, në mënyrë të ngushtë…” dhe “koordinimi me NATO-n” do të vendoset “deri në fund të vitit 2027”.
Aktualisht, disa shtete anëtare kërkojnë 45 ditë për të përpunuar kërkesat nga vendet e tjera të BE-së për të lëvizur trupa ose pajisje ushtarake brenda kufijve të tyre.
Qëllimi i iniciativave të ndryshme të mbrojtjes të paraqitura nga Komisioni deri më tani, duke përfshirë një skemë kredie për mbrojtje, të quajtur SAFE, ka qenë të nxisë prokurimin e përbashkët të kapaciteteve ushtarake dhe të mbështesë Bazën Teknologjike dhe Industriale të Mbrojtjes Evropiane (EDTIB).
Ai beson se kjo mund të ulë kostot, të përshpejtojë dërgesat dhe të rrisë ndërveprimin midis forcave të armatosura të shteteve anëtare.
Udhërrëfyesi ofron objektiva të rinj me shtetet anëtare që u kërkohet të “organizojnë të paktën 40% të prokurimit të mbrojtjes si prokurim të përbashkët – deri në fund të vitit 2027” dhe të “prokurojnë të paktën 60% të buxhetit të tyre të prokurimit të mbrojtjes nga EDTIB dhe nga Ukraina – deri në fund të vitit 2030”.
Por udhërrëfyesi nuk arrin të identifikojë rrjedha të reja financimi për të financuar rritjen e mbrojtjes evropiane, pavarësisht thirrjeve nga shtete të ndryshme anëtare.
Ai vetëm përsërit se propozimi i tij për buxhetin e ardhshëm shumëvjeçar të bllokut planifikon të rrisë financimin e mbrojtjes në 131 miliardë euro, me atë për “lëvizshmërinë ushtarake” që merr 18 miliardë euro, nga 1.76 miliardë euro në buxhetin aktual.
Në vend të kësaj, ai përsëri nxit përparimin në një Union Kursimesh dhe Investimesh me qëllim lehtësimin e investimeve private në sektor dhe reklamon financim shtesë nga Banka Evropiane e Investimeve (BEI), siç është një “fond fondesh” prej 1 miliard eurosh në kapital. /Telegrafi/