Presidenti i SHBA-së, Donald Trump ndau një plan të ri për paqen në Gaza me udhëheqësit e vendeve arabe dhe islamike në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së në Nju Jork.
Iniciativa u pa nga Emiratet e Bashkuara Arabe, Arabia Saudite, Katari, Egjipti, Jordania, Turqia, Indonezia dhe Pakistani dhe duhet të adresojë shqetësimet e Izraelit dhe vendeve në të gjithë Lindjen e Mesme, tha Uashingtoni.
Por pas gati dy vitesh lufte shkatërruese në Rripin e Gazës, tani të reduktuar kryesisht në rrënoja, çfarë dimë për iniciativën e fundit të Trump?
Si do t’i jepte fund luftimeve?
Një burim diplomatik me njohuri për takimin i tha AFP-së se plani parashikonte një armëpushim të përhershëm në Gaza, lirimin e pengjeve të mbajtura në territorin palestinez dhe një tërheqje izraelite, si dhe një fluks ndihmash humanitare.
Sipas burimit, udhëheqësit arabë dhe myslimanë e mirëpritën propozimin, por gjithashtu bënë thirrje për t’i dhënë fund operacioneve ushtarake të Izraelit në Gaza dhe çdo përpjekjeje për të pushtuar territorin, përcjell Telegrafi.
I dërguari i Trumpit në Lindjen e Mesme, Steve Witkoff, tha të mërkurën se Shtetet e Bashkuara “paraqitën atë që ne e quajmë plani 21-pikësh i Trumpit për paqen në Lindjen e Mesme dhe Gaza”.
“Mendoj se ai adreson shqetësimet izraelite, si dhe shqetësimet e të gjithë fqinjëve në rajon”, tha ai në një samit në margjinat e Asamblesë së Përgjithshme.
Sipas faqes së internetit të lajmeve amerikane Axios, Trump u theksoi udhëheqësve arabë dhe myslimanë se lufta duhet të përfundojë urgjentisht, duke paralajmëruar se Izraeli rrezikon rritjen e izolimit ndërkombëtar sa më shumë të zgjatet lufta.
Çfarë ndodh me Hamasin?
Burimi diplomatik, duke folur në kushte anonimiteti për të diskutuar takimin e ndjeshëm, tha se plani amerikan propozoi një iniciativë të re qeverisjeje për Gazën që përjashton Hamasin.
Që kur lufta në Gaza filloi me sulmin e Hamasit në tetor 2023 ndaj Izraelit jugor, Izraeli është zotuar të eliminojë militantët palestinezë dhe ka thënë se nuk mund të ketë asnjë rol në qeverisje në të ardhmen.
Udhëheqësit arabë dhe myslimanë theksuan gjithashtu në takim se ata kundërshtonin hapat që do të minonin reformën e Autoritetit Palestinez ose do ta pengonin atë të fuqizohej për të qeverisur si Gazën ashtu edhe Bregun Perëndimor të pushtuar nga Izraeli, shtoi burimi.
Sipas Axios, plani i Trump përfshinte një rol për Autoritetin Palestinez, një forcë sigurie që kombinonte palestinezët me trupa nga vendet arabe dhe myslimane, dhe financim nga shtetet rajonale për të mbështetur rindërtimin dhe administratën e re në Gaza.
Mediumi tha gjithashtu se propozimet e SHBA-së u përshkruan si variacione të ideve të diskutuara gjatë gjashtë muajve të fundit, të përditësuara nga planet e mëparshme nga dhëndri i Trump, Jared Kushner, dhe ish-kryeministri britanik Tony Blair.
Garanci për aneksimin
Udhëheqësit arabë dhe myslimanë kërkuan siguri kundër aneksimit të pjesëve të Bregut Perëndimor ose çdo mase që do të ndryshonte status quo-në ligjore dhe historike në vendet e shenjta të Jerusalemit, tha burimi diplomatik.
Udhëheqësit gjithashtu kërkuan garanci kundër zhvendosjes së banorëve të Gazës, çdo pengimi të kthimit të tyre dhe çdo përpjekjeje për të pushtuar Gazën, shtoi burimi.
Sipas Axios, Trump u tha udhëheqësve të Lindjes së Mesme dhe udhëheqësve të tjerë myslimanë se nuk do ta lejonte Izraelin të aneksonte pjesë të Bregut Perëndimor.
Trump provokoi zemërim në të gjithë botën arabe, por e kënaqi Izraelin në shkurt kur ngriti idenë e shndërrimit të Gazës në “Rivierën e Lindjes së Mesme” pas zhvendosjes së banorëve të saj palestinezë dhe vënies së saj nën kontrollin amerikan.
Çfarë po thonë SHBA-të dhe aleatët e saj?
Duke folur në Nju Jork të mërkurën, i dërguari i tij Witkoff tha se Shtetet e Bashkuara ishin “shpresëdhënëse, dhe mund të them edhe të sigurta, se në ditët në vijim do të jemi në gjendje të njoftojmë një lloj përparimi”.
Një deklaratë e përbashkët nga vendet arabe dhe islamike të përfaqësuara në takimin e së martës tha se udhëheqësit kishin “përsëritur angazhimin e tyre për të bashkëpunuar me presidentin Trump dhe theksuan rëndësinë e lidershipit të tij për t’i dhënë fund luftës”.
Burimi diplomatik tha se takimi kishte qenë “pozitiv”.
Axios citoi zyrtarë arabë duke thënë se pjesëmarrësit u larguan nga takimi “shumë shpresëdhënës” dhe se “për herë të parë ndjemë se kishte një plan serioz në tryezë”. /Telegrafi/