Shkencëtarët kanë zbuluar se përgjumja e tepërt gjatë ditës (EDS), e cila lidhet me rrezikun për diabet, obezitet dhe sëmundje të zemrës, mund të ketë një shkak biologjik themelor, jo vetëm psikologjik, sipas një studimi të ri nga Mass General Brigham në Boston.
Hulumtuesit identifikuan shtatë molekula (metabolite) në gjak që korrespondojnë me EDS, si dhe tre molekula shtesë që ndryshojnë sipas gjinisë. Për shembull, acidet yndyrore omega‑3 dhe omega‑6, të gjetura në dieta si ajo mesdhetare, duket se reduktojnë rrezikun; ndërkohë, tyramina (në ushqime të fermentuara ose të tejpjekura) duket të rrisë përgjumjen ditore, veçanërisht te meshkujt.
Studiuesit përdorën mostra gjaku nga 6,000 pjesëmarrës dhe të dhëna mbi zakonet e gjumit nga anketat. Studimi tregon se dieta dhe hormonët mund të luajnë rol kyç në EDS, duke e bërë këtë gjetje një hap përpara drejt trajtimeve të reja ose ndërhyrjeve preventive.
Megjithatë, studimi ka kufizime: përdorimi i pyetësorëve në vend të matjeve laboratorike direkte, dhe vlera e metaboliteve është e vështirë të interpretohet plotësisht. Studiuesit propozojnë si hapat e ardhshëm prova klinike që mund të konfirmojnë nëse përmirësimi i dietës mund të reduktojë EDS ‒ veçanërisht duke përdorur omega‑3 dhe omega‑6.
Sinjali – aty ku e vërteta flet para lajmit!